Projekt aplikacyjny LIFE
| LIFE17 ENV/LT/000407 „Algae - Economy Based Ecological Service of Aquatic Ecosystems/ Glony - Gospodarka ekologiczna" https://algaeservice.gamtostyrimai.lt/pl/ | |
|---|---|
| Lider projektu | Nature Research Centre, Vilnius (NRC) (Litwa) |
| Partnerzy | Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Joint Stock Company (JSC) Baltic Environment (BE) (Litwa), Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk (IOP PAN), Nature Heritage Fund Vilnius (NHF) (Litwa), SPILA, UAB (Litwa) |
| Kierownik projektu (UAM) | prof. UAM, dr hab. Beata Messyasz (Wydział Biologii) |
| Wykonawcy (UAM) | prof. UAM, dr hab. Radosław Pankiewicz (Wydział Chemii), prof. dr hab. Bogusława Łęska (Wydział Chemii), dr Łukasz Tabisz (Wydział Chemii UAM) |
| Źródło finansowania | EU/Ministry of Environment of the Republic of Lithuania/NFOŚiGW |
| Kwota na realizację | 3 674 830 euro |
| Okres realizacji | 2018 – 2023 |
| Opis projektu | Wraz ze wzrostem populacji ludzkiej ekosystemy wodne są narażone na wzrost dostawy do nich związków azotu (N) i fosforu (P). Skutkiem nadmiernego dopływu do wód tych związków jest proces eutrofizacji. Jednym z efektów tego procesu są zakwity wody utworzone przez masowy rozwój sinic i glonów. Ponadto, przewiduje się, że obserwowane zmiany klimatyczne będą wzmagały występowanie zakwitów glonów i sinic, powodując, że ich kontrolowanie będzie trudniejsze zwłaszcza w państwach położnych w strefie północnej. Masowy rozwój glonów i sinic jest zjawiskiem niekorzystnym powodując problemy zdrowotne, społeczne, ekonomiczne i środowiskowe. Niebezpieczne zakwity sinicowe (tzw. Harmful Algal Blooms – HABs) stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi, modyfikują cykle sezonowe ekosystemów, straty ekonomiczne poprzez zmniejszanie wartości usług ekosystemowych jak np. spadek dostępności rekreacji czy spadek odłowów ryb i innych organizmów używanych jako pokarm. Projekt zakłada zebranie biomasy sinic i makroglonów w różnych zbiornikach wodnych Polski i Litwy, np. Zatoka Kurońska, rzeki, jeziora Wielkopolski, stawy, starorzecza i użycie zebranej biomasy do wytworzenia produktów wysokiej i niskiej jakości. Projekt AlgaeService for LIFE prowadzony jest na terenie dwóch krajów: Polski i Litwy przez międzynarodowy zespół naukowców i pracowników firm z sektora przemysłu. Projekt ma na celu promowanie najlepszych praktyk w zakresie usług ekologicznych i podejścia ekonomicznego poprzez wdrożenie nowoczesnego i kompleksowego systemu, który ma charakter zarówno demonstracyjny, jak i innowacyjny. Projekt “Algae - Economy Based Ecological Service of Aquatic Ecosystem” w programie LIFE ma strukturę opartą o 5 głównych działań. Pokrywa się z priorytetami tematycznymi dotyczącymi wody (wody, powodzi i suszy, grup projektów 1 i 3) podsystemu "Środowisko i efektywność wykorzystania zasobów". Ponadto, dotyczy zintegrowanego zarządzania związkami biogennymi i zanieczyszczeniami organicznymi pochodzenia ludzkiego i rolniczego określając środki zaradcze niezbędne dla gospodarowania dorzeczami i zlewniami w celu osiągnięcia zamierzeń Ramowej Dyrektywy Wodnej, Dyrektywy Ramowej w Sprawie Strategii Morskiej, Dyrektywy Kapieliskowej oraz Dyrektywy Azotanowej. Warto podkreślić także fakt, że projekt ten ukierunkowany jest na opracowanie i przetestowanie sposobów zmniejszenia ilości składników biogennych przy użyciu procesów "naturalnych" przyczyniając się do realizacji strategii UE dla regionu Morza Bałtyckiego (EUSBSR), która zapewnia zintegrowane ramy dla poprawy stanu środowiska Morza Bałtyckiego. Głównym celem projektu jest wykazanie możliwości zintegrowanego, skutecznego zarządzania substancjami odżywczymi i zakwitami glonów w różnego typu zbiornikach wodnych poprzez zbieranie kożuchów sinic i makroglonów. Grant zakłada także przetestowanie i demonstrację przetworzenia biomasy odpadowej z sinic i makroglonów na potencjalnie cenne produkty (recykling zasobów środowiska). Rozwiązania zaproponowane w projekcie mogą przyczynić się do realizacji celów unijnej strategii ochrony różnorodności biologicznej poprzez powstrzymanie utraty różnorodności biologicznej i przywrócenie jakości zdegradowanych eutrofizacją ekosystemów wodnych. Projekt przyczyni się także do przywrócenia i utrzymania dobrych warunków w zbiornikach wodnych, które zapewniają zrównoważoną usługę ekosystemową napędzającą gospodarkę UE. Po usunięciu nadmiernej biomasy, ilość światła w akwenach wzrośnie, co wpłynie na poprawę warunków sprzyjających innym organizmom. Co więcej, pozwoli to także uniknąć niedoboru tlenu związanego z rozkładem biomasy, zmniejszają śmiertelność ryb i innych organizmów wodnych oraz przywróci zdrowy przepływ energii przez poziomy troficzne. Warto zwrócić uwagę, że zdrowe ekosystemy wodne są ważne dla sektora rybołówstwa przemysłowego i ekoturystyki zarysowanego. Oczywiście niezwykle istotnym apsektem projektu jest podnoszenie świadomości wśród obywateli na temat problemów związanych ze środowiskiem, jakością wody i wypływających z tego zagrożeń dla zdrowia. Mamy nadzieję, że poprzez działania promocyjne związane z realizacją projektu lokalne władze i środowisko biznesowe dostrzegą potencjał w kontynuacji prowadzonych działań po zakończeniu projektu oraz w transferze zaproponowanego rozwiązania (prototypu kombajnu) na szeroką skalę. Podsumowując projekt zakłada rozwój technologii prowadzących do utrzymania usług ekosystemowych wód na odpowiednim poziomie oraz łagodzenia skutków eutrofizacji. Projekt jest przedsięwzięciem demonstracyjnym polegającym na zastosowaniu w praktyce, testowaniu, ocenie i rozpowszechnianiu działań mających za zadanie osiągnięcie wyżej wymienionych celów. Proponowane rozwiązania są nowatorskie i mogą być stosowane w każdym kraju Unii Europejskiej. Projekt jest projektem demonstracyjnym w rozumieniu art. 18 lit. a) i b) rozporządzenia LIFE. Strona internetowa projektu: https://algaeservice.gamtostyrimai.lt/pl/ |
WODNY ŻNIWIARZ
Model koncepcyjny wodnego kombajnu do zbierania biomasy makroglonowej i makrofitowej z powierzchni oraz warstw przypowierzniowych zbiorników wodnych. Model został zbudowany z klocków Lego©. Model powstał w ramach realizacji projektu LIFE 17 ENV/LT/000407 “Algae – Economy Based Ecological Service Of Aquatic Ecosystems / Glony – Gospodarka ekologiczna” dofinansowanego przez UE oraz NFOŚiGW w ramach umowy 186/2018/Wn15/GW-po-IF/D.
| Projekt i wykonanie | Radosław Pankiewicz |
| Współpraca | Beata Messyasz, Bogusława Łęska, Zuzanna Piotrowicz, Łukasz Tabisz |
W filmie wykorzystano fragment utworu Ryszarda Wagnera „Marsz Walkirii”.